Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie z dumą ogłasza kontynuację rozwoju w dziedzinie dostępności i projektowania uniwersalnego. Rozpoczęta przez zespół Symulatorium Dostępności ze wsparciem BON działalność dydaktyczno-naukowa na rzecz dostępności, będzie kontynuowana w ramach projektu Innowatorium Dostępności Miast (IDM). Projekt otrzymał dofinansowanie w ramach naboru nr FERS.03.01-IP.08-002/24 "Centra wiedzy o dostępności", w ramach Priorytetu 3 Dostępność i usługi dla osób z niepełnosprawnościami, Działania 03.01 Dostępność szkolnictwa wyższego programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027.
Konkurs NCBR pt. Centra Wiedzy o Dostępności cieszył się dużym zainteresowaniem. Dotychczasowe działania i doświadczenia w obszarze dostępności i projektowania uniwersalnego przyczyniły się do tego, że wniosek przygotowany przez pracowników ZUT: dr hab. inż. arch. Adama Zwolińskiego, prof. ZUT (WA), dr inż. arch. Katarzynę Krasowską (WA) oraz dr inż. Dominikę Plust (WNOŻiR, BON) otrzymał bardzo wysoką ocenę i znalazł się na 3. pozycji listy rankingowej NCBR. Spośród 30 złożonych wniosków, 11 otrzymało dofinasowanie.
Projekt IDM o wartości 4 980 595,57 zł (dofinansowanie: 4 830 595,57 zł) realizowany będzie przez ZUT w partnerstwie z Politechniką Morską w Szczecinie i będzie kierowany przez dr hab. inż. arch. Adama Zwolińskiego, prof. ZUT. Projekt realizowany będzie w okresie 36 miesięcy, w latach 2025-2028.
Grupą docelową projektu jest uczelnia, w której strukturze utworzone zostanie Centrum Wiedzy o Dostępności oraz mieszkańcy społeczności lokalnej, pracownicy Jednostek Samorządu Terytorialnego i specjaliści w zakresie architektury, urbanistyki i planowania przestrzennego.
Głównym celem projektu IDM jest propagowanie wiedzy o dostępności i projektowaniu uniwersalnym poprzez unikalne połączenie innowacyjności, doświadczenia oraz współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Zadania i inicjatywy projektu skupiają się na przestrzeni miejskiej w kontekście rozwoju zgodnie z trendem inteligentnych miast i technologii miejskich w służbie człowiekowi (Human Smart Cities), mając na celu podniesienie jakości życia i funkcjonowania w przestrzeni publicznej osób ze szczególnymi potrzebami. Centrum Wiedzy o Dostępności adresować będzie dziedziny urbanistyki, architektury i wysokich technologii.
Cele szczegółowe projektu IDM to:
- Opracowanie i wdrożenie we współpracy z OSG, 5 inicjatyw naukowo-rozwojowych mających na celu rozwój produktów i usług dostępnych
- Zwiększenie świadomości i wiedzy na temat dostępności i projektowania uniwersalnego poprzez realizację we współpracy z OSG 30 inicjatyw edukacyjno-świadomościowych.
Wśród innowacyjnych rozwiązań wypracowanych w ramach IDM znajdą się m.in.: nawigacja bez barier, aplikacja do audytu dostępności plaż, system komunikacji białej laski, robopies asystent oraz standardy dostępności miast uzdrowiskowych. W ramach inicjatyw upowszechniających dostępność znajdą się m.in. podcasty i spoty dostępnościowe, szkolenia, spotkania świadomościowe, konkurs i gala dostępności, konferencja naukowa.
Zadania Innowatorium Dostępności Miast:
- Utworzenie i funkcjonowanie IDM
Powstanie Centrum Wiedzy o Dostępności - Inowatorium Dostępności Miast, przestrzeń integrująca działania naukowo – rozwojowe i upowszechnianie wiedzy o dostępności przestrzeni miejskiej. Planowana sala doświadczalna IDM zostanie wyposażona w specjalistyczny stacjonarny i mobilny sprzęt Eye-tracker do rejestrowania percepcji otoczenia. Kierownik zadania: dr hab. inż. Arch. Adam Zwoliński, prof. ZUT - Wydział Architektury ZUT - Prowadzenie punktu informacyjno-konsultacyjnego (PIK)
PIK zostanie wyposażony w sprzęt IT oraz materiały edukacyjne i skoncentruje się na przestrzeni miejskiej, w tym infrastrukturze publicznej, komunikacji miejskiej i obiektach użyteczności publicznej. PIK będzie promować Projektowanie Uniwersalne i rozwiązania wspierające bardziej dostępne miasta przez spotkania konsultacyjne, szkolenia świadomościowe i specjalistyczne oraz podręczniki dobrych praktyk. Kierownik zadania: dr inż. Dominika Plust - Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa ZUT - Dostępna mobilność w miejskiej przestrzeni publicznej - nawigacja miejska bez barier
W ramach IDM powstanie rozwiązanie nawigacji miejskiej bez barier dla JST – Miasta Kołobrzeg. Powstanie system poruszania się w mieście uwzględniający bariery dostępnościowe. Zadanie będzie realizowane przez Partnera Projektu Politechnikę Morską. Kierownik zadania: dr hab. inż. Witold Kazimierski, prof. PM - Wydział Nawigacji PM - Integracja osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym w mieście - ROBOPIES asystent
ROBOPIES asystent to innowacyjny projekt łączący nowoczesną robotykę z potrzebami ON. Robotyczny pies przewodnik zostanie zbudowany na bazie konstrukcji robota użytkowego o charakterystyce psa (np. Unitree Aliengo) i zaprogramowany do nowej funkcji asystowania osoby z niepełnosprawnością wzroku w wybranym budynku użyteczności publicznej. Kierownik zadania: dr hab. inż. Arkadiusz Parus prof. ZUT - Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT - Projektowanie dostępnych przestrzeni w miastach uzdrowiskowych - standardy dostępności miasta uzdrowiskowego
Opracowanie standardów dostępności przyczyni się do podniesienia jakości życia mieszkańców i turystów. Wesprze zrównoważony rozwój i zwiększy atrakcyjność miejscowości uzdrowiskowych otwierając je na różnorodne grupy użytkowników. Opracowanie zostanie wykonane dla Kołobrzegu, jednak będzie miało charakter uniwersalny dla innych miast uzdrowiskowych. Kierownik zadania: dr inż. arch. Katarzyna Krasowska - Wydział Architektury ZUT - Inteligentne usługi dla osób z niepełnosprawnościami - system komunikacji białej laski System komunikacji białej laski z elementami systemu FON to innowacyjna technologia łącząca obszary inteligentnych usług miejskich, nawigacji, urbanistyki i rozwiązań architektonicznych. System zapewni nową jakość w poruszaniu się ON wzroku w przestrzeni publicznej. Wykorzystane zostaną funkcjonujące na rynku produkty białej laski oraz elementy FON i zaprogramowane aby informować m.in. o przeszkodach, lokalizacjach, kierunkach poruszania. Kierownik zadania: dr hab. inż. Arkadiusz Parus, prof. ZUT - Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT
- Cyfrowe narzędzia do audytu i monitorowania dostępności - aplikacja do audytu dostępności plaż miejskich
Aplikacja do audytu dostępności plaż miejskich wspierać będzie monitorowanie dostępności szczególnych przestrzeni publicznych, jakimi są plaże, umożliwiając identyfikację barier i planowanie działań poprawiających dostępność. Narzędzie będzie miało prosty i intuicyjny interfejs dla wszystkich użytkowników. Narzędzie zostanie zaprojektowane w formie webowej oraz mobilnej zgodnie ze standardem WCAG 2.2. Kierownik zadania: dr hab. inż. arch. Adam Zwoliński, prof. ZUT – Wydział Architektury ZUT - Upowszechnianie wiedzy o dostępności i projektowaniu uniwersalnym
Zadanie ma na celu propagowanie idei dostępności przestrzeni miejskiej oraz zasad PU. Kluczowym efektem realizacji będzie zwiększenie świadomości i kompetencji wśród podmiotów publicznych, architektów, urbanistów oraz mieszkańców miast. Zaplanowano cykliczne działania edukacyjne i informacyjne, tworzenie kampanii informacyjnych skierowanych do społeczności lokalnych, webinary, video podcasty, spoty, konferencję i sesję kół naukowych, wydawnictwo konferencyjne, Galę dostępności. Opracowany zostanie modelowy projekt architektoniczny domu dostępnego. Powołana zostanie Rada Dostępności Przestrzeni Miejskiej. Kierownik zadania: dr inż. Dominika Plust - Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa ZUT
Główne rezultaty projektu IDM obejmują utworzenie i funkcjonowanie Centrum Wiedzy o Dostępności w strukturze ZUT oraz inicjatywy naukowo-rozwojowe i edukacyjno-świadomościowe dla wdrażania oraz upowszechniania zasad dostępności i projektowania uniwersalnego w przestrzeni miejskiej.